Alles over bloedplaatjes

Wist je dat door chemo het bloedplaatjesniveau van mensen met kanker zo laag kan zakken dat ze spontane bloedingen kan krijgen? Bloedplaatjes toedienen is dan levensnoodzakelijk. Zo redden transfusies elke dag mensenlevens.

  • Wat zijn bloedplaatjes? Het zijn de kleinste cellen in je bloed. Een volwassene heeft zo’n 150 tot 400 miljard bloedplaatjes per liter bloed.

  • Waarom nodig? Bloedplaatjes zorgen er o.a. voor dat het bloed stolt als dat nodig is. Ze hebben een erg beperkte bewaartijd. Tijdens feestdagen en lange weekends is het dus een extra uitdaging om de voorraad op peil te houden.

  • Wie kan bloedplaatjes doneren? Je moet al minstens 1 keer bloed hebben gegeven bij Rode Kruis-Vlaanderen. Omdat we in je bloed eerst het aantal plaatjes moeten tellen voor je plaatjesdonor kan worden. Ook heb je idealiter bloedgroep O of A. Vul de donorzelftest in en je weet meteen of je in aanmerking komt om bloed(plaatjes) te geven.

  • Hoe vaak? Je mag om de 14 dagen bloedplaatjes doneren. Na een bloeddonatie moet je minstens 28 dagen wachten voor je plasma of bloedplaatjes mag geven.

  • Duur? Het donatieproces duurt gemiddeld 1,5 uur. De bloedplaatjes-afname zelf 60 tot soms 90 minuten. 
  • Waar? Omdat we voor die specifieke afname een speciaal toestel nodig hebben, kan plaatjes doneren enkel in de donorcentra van Brugge, Edegem, Genk, Gent, Leuven en Mechelen.
  • Hoe? Hieronder leggen we stap voor stap uit hoe het in z'n werk gaat.
  • Overtuigd? Top. Geef bij je eerstvolgende bloed-of plasmadonatie aan dat je kandidaat bent om plaatjes te geven. De arts checkt dan of jouw bloedplaatjesgehalte hoog genoeg is. Zo ja, dan kan jij bloedplaatjesdonor worden op afspraak.

Stap voor stap uitgelegd

Hoe verloopt een bloedplaatjesdonatie?

Stap 1: registratie

  • Je meldt je aan in een donorcentrum.
  • Een Rode Kruismedewerker leest de gegevens van je identiteitskaart in.
  • Vanaf nu ben je een geregistreerde donor en heb je een donorID.
  • Je krijgt een medische vragenlijst.
  • Daarnaast een postdonatie-donorkaart met je persoonsgegevens en uniek donatieID.

Stap 2: medische vragenlijst

  • Je neemt de lijst en het kaartje mee naar de donorhoek, waar je rustig alle vragen kan beantwoorden.
  • De vragenlijst polst naar jouw gezondheidstoestand, eventuele medische behandelingen en risicosituaties. Een waarheidsgetrouw ingevulde medische vragenlijst is één van de belangrijkste pijlers voor veilig bloed.

Stap 3: medisch onderzoek

  • Je gaat met je ingevulde vragenlijst even langs bij de arts.
  • Hij checkt je bloeddruk, pols en gewicht.
  • Op basis van het medisch onderzoek, je antwoorden op de vragenlijst en bijkomende vragen beslist hij of je al dan niet bloedplaatjes mag geven.
  • Bij de arts kan je natuurlijk ook terecht met al je vragen over je donatie.

Stap 4: afname

  • Nadat de arts zijn toestemming geeft om te doneren, mag je plaatsnemen op een afnamebed. Een Rode Kruismedewerker controleert nog even je identiteit.
  • De arts of verpleegkundige legt een knelband rond je arm. Hij ontsmet de prikplaats en prikt daarna met een steriele naald in een geschikte ader. De eerste 25 ml van je bloed leiden we af naar een staalzakje. Met dat bloed vullen we de staalbuisjes die we in het laboratorium zullen testen. Daarna start je plaatjesgift. Tijdens de afname loopt je bloed naar een toestel. Daarin scheidt een centrifuge de bloedplaatjes af en lost ze op in een kleine hoeveelheid plasma. De andere bloedbestanddelen en bloedcellen krijg je terug toegediend.
  • Aan het einde van de afname verwijderen we de naald. Je krijgt een drukverband rond je arm om de kleine prikwonde af te dekken. Het afnamemateriaal gebruiken we maar 1 keer. Het is alleen voor jou bestemd.

Stap 5: even bijdrinken

  • Ziezo, de bloedplaatjesafname is afgelopen. Je krijgt een drankje om je vochtbalans te herstellen. Ga even zitten. Drink het rustig op.
  • Je rust best nog een kwartiertje voordat je terug naar huis gaat.
  • Na je donatie drink je beter geen alcoholische drank.
  • Het drukverband rond je arm haal je best pas na een paar uur weg.
  • We raden af om zware lichamelijke of sportieve activiteiten uit te oefenen de eerste 12 uur na de afname.
  • Nog iets te melden na je donatie? Meld alles wat jouw donatie misschien onveilig maakt, in het belang van de patiënt die jouw bloedplaatjes krijgt. Volg de instructies op je postdonatie-donorkaart.

Nadien: wat gebeurt er na mijn donatie?

  • We verwerken je donatie veilig en snel.
  • Na de nodige tests brengen we je donatie naar de ziekenhuizen of patiënten. 
  • Heb je vragen of twijfels achteraf? Dan kan je uiteraard bij ons terecht.

Lien vertelt hoe je plaatjes daarna verwerkt en getest worden

Wie weet heb ik met mijn donatie onrechtstreeks wel iemand met kanker geholpen!

Kenny

Donor