Oostelijk Afrika getroffen door twee crisissen tegelijk: hevige overstromingen en corona

Of hoe ‘afstand houden’ plots heel relatief wordt wanneer je dreigt meegesleurd te worden door een kolkende rivier

Verschillende landen in Oostelijk-Afrika krijgen het op dit moment zwaar te verduren. Terwijl men er met man en macht probeert de verspreiding van het coronavirus onder controle te krijgen, jagen aardverschuivingen en hevige overstromingen tegelijk meer dan een half miljoen mensen op de vlucht. De ene ramp dreigt de andere te versterken, want wanneer groepen mensen gedwongen worden hun huizen te verlaten krijgt het virus opnieuw meer ruimte om zich te verspreiden. Met alle gevolgen van dien.

Verschillende landen in Oostelijk Afrika worden op dit moment getroffen door hevige regens met overstromingen en aardverschuivingen als gevolg. In Uganda en Burundi samen verloren meer dan 140.000 mensen hun huis, in Tanzania leven 10.000 mensen in tijdelijke kampen en in Kenia, Somalië en Ethiopië worden 450.000 mensen getroffen door overstromingen. Dezelfde regio werd eind 2019 ook getroffen door de sprinkhanenplaag waardoor het overgrote deel van de oogst vernietigd werd. De regenval van de afgelopen maand creëerde opnieuw de perfecte condities voor de huidige zwermen om eitjes te leggen en zich te verspreiden. Deze eitjes zullen uitkomen in juni en juli net op het moment dat de oogst klaar is en op nieuw zorgen voor mislukte oogsten.

Virus krijgt ruimte

Oostelijk Afrika wordt op dit getroffen moment door twee rampen tegelijk. Enerzijds is er het stijgende aantal covid-19 gevallen dat er voor zorgt dat de gezondheidszorg onder druk komt te staan, want in deze landen is het systeem van gezondheidszorg niet opgewassen tegen een groot aantal patiënten die opgevangen moeten worden.

De ene ramp versterkt dus de andere en het virus dreigt opnieuw meer ruimte te krijgen. Social distancing wordt ook een erg relatief begrip wanneer je hoopt op de nabijheid van iemand anders wanneer je dreigt meegesleurd te worden door een kolkende rivier.

Hulpverleners onder druk

De hulpverlening van het lokale Rode Kruis komt ook onder druk te staan. Hulpverleners worden opgeleid om tijdens hun hulpacties zo veel mogelijk rekening te houden met de COVID-19 voorzorgsmaatregelen. Tijdens sommige activiteiten, zoals het veilig proberen evacueren van mensen uit overstroomde gebieden waarbij mensen zich aan elkaar vastklampen om niet meegesleurd te worden met een kolkende rivier, is het echter onmogelijk om voldoende afstand te houden. Het water waaruit de mensen gered moeten worden is onveilig omwille van zijn kracht, maar ook omwille van de inhoud van overstroomde toiletten dat het overal naartoe brengt.

Nieuwe crisis loert achter de hoek

De wereldwijde coronacrisis maakt de toekomstperspectieven voor deze regio zéér somber. De voedselonzekerheid werd al in de hand gewerkt door de sprinkhanenplaag eind 2019 en extreme weersomstandigheden. Daar komt nu de coronapandemie bovenop: de economische recessie en de verstoorde internationale in- en export zal de toegang tot voldoende voedsel nog voor veel meer mensen tot een grote uitdaging maken. We weten dat mensen die onvoldoende toegang hebben strategieën gaan ontwikkelen die een negatief effect hebben op hun ontwikkeling. De kans dat kinderen vervroegd school zullen verlaten om mee te zorgen dat er voedsel voor het gezin is en dat het geweld op vrouwen toeneemt zal opnieuw vergroten. Een nieuwe crisis loert dus al achter de hoek.