Bloed van donoren wordt getest op antistoffen tegen coronavirus
Onze organisatie werkt mee aan een grootschalig bevolkingsonderzoek van Sciensano (het vroegere Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid) rond de corona COVID-19 epidemie. In kader van die studie stellen we bloedstalen van donoren ter beschikking, die getest zullen worden op de aanwezigheid van antistoffen tegen het coronavirus.
Dit onderzoek geeft meer inzicht in de weerstand die ontwikkeld wordt tegen het coronavirus en helpt om het effectieve aantal besmettingen in Vlaanderen in kaart te brengen.
We beschikken momenteel over voldoende stalen om onderzoek te voeren
We krijgen van veel mensen de vraag of ze bloed kunnen geven om zo hun bloed te laten testen op COVID-19. Onze organisatie neemt echter zelf géén COVID-19 testen af. Donoren kunnen dus NIET in onze donorcentra terecht om zich te laten testen op de aanwezigheid van het virus. Wij bezorgen enkel de reststalen van onze donoren aan Sciensano voor wetenschappelijk onderzoek. Zij testen deze stalen op hun beurt op de aanwezigheid van antistoffen tegen het coronavirus. We beschikken momenteel over voldoende donoren om Sciensano tweewekelijks te voorzien van 3.000 stalen.
We roepen alle donoren op om mee te werken aan dit belangrijk onderzoek. Hoe groter de testpopulatie, hoe betrouwbaarder de resultaten zullen zijn. Donoren kunnen hun toestemming geven om hun bloedstalen te testen via de medische vragenlijst, die ingevuld moet worden vlak voor elke donatie.
Wat is het doel van het onderzoek precies?
Met deze studie wil men in het bloed de aanwezigheid van antistoffen tegen het coronavirus bij gezonde Belgische burgers in kaart brengen. De hoeveelheid aanwezige antistoffen in het bloed geven aan in welke mate er weerstand ontwikkeld wordt tegen dit virus door de bevolking. Dat is heel belangrijke informatie voor het op punt stellen van de wiskundige modellen, die inzichten geven over hoe een toekomstige, eventuele 2e golf van het virus zich zou kunnen gedragen en wat de mogelijke impact zou zijn bij de bevolking. Dit kan ons helpen goede preventieve maatregelen te nemen. De onderzoeken zullen pas over enkele weken plaatsvinden en zijn momenteel nog in onderzoeksfase.
Waarom zijn bloedstalen zo belangrijk voor het onderzoek?
Onze donoren vormen een ideale testpopulatie die representatief is voor de algemene bevolking: ze zijn afkomstig uit heel Vlaanderen, ze zijn gezond waardoor ook mensen zonder symptomen opgenomen worden in het onderzoek en ze zorgen voor een continue voorziening van stalen waardoor dit onderzoek voor een lange periode kan lopen. Een waardevol bevolkingsonderzoek opstellen kan alleen aan de hand van een zeer grote hoeveelheid testmateriaal.
We kunnen rekenen op een heel groot donorbestand, waardoor we een groot aantal bloedstalen kunnen aanleveren van gezonde mensen. Door bij te dragen aan dit onderzoek kunnen we er mee voor zorgen dat we meer te weten komen over het virus en krijgen we zicht op de mate waarin de algemene bevolking weerstand tegen het virus ontwikkelt.
Hoe kan je als donor meewerken?
Als donor kan je bij het invullen van de medische vragenlijst voor je donatie als volgt meewerken:
Vink onderstaand vakje op de medische vragenlijst NIET aan:
- Ik wens niet dat mijn persoonsgegevens op gecodeerde wijze worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek.
Vink onderstaand vakje op de medische vragenlijst WEL aan:
- Ik ga er uitdrukkelijk mee akkoord dat mijn donatie, indien niet geschikt voor transfusie, of restfracties of reststalen van mijn donatie, onder hogervermelde voorwaarden gebruikt kunnen worden voor wetenschappelijk onderzoek en/of voor validatie- of onderwijsdoeleinden.
Welke gegevens worden doorgegeven aan Sciensano?
In tegenstelling tot wat je leest in de medische vragenlijst, zullen jouw stalen niet volledig anoniem gemaakt worden, omdat de resultaten alleen maar zinvol zijn in combinatie met jouw gegevens. Samen met de bloedstalen worden ook gegevens doorgegeven die noodzakelijk zijn voor de studie: de datum van afname, het geslacht, de leeftijd en de provincie waar de donor woont. De naam van de donor wordt niet doorgegeven.
De overdracht van bloedstalen en eraan gelinkte gegevens gebeurt in lijn met toepasselijke wetgeving (omtrent gebruik van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en omtrent bescherming van persoonsgegevens) en met goedkeuring van bevoegde autoriteiten met inbegrip de Ethische Commissie UZ/KU Leuven - Onderzoek.
Hoe worden mijn donorgegevens verwerkt?
Wij zullen de gegevens van donoren verwerken en overdragen aan Sciensano. Wij zullen dit doen om redenen van algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid, zoals bescherming tegen ernstige grensoverschrijdende gevaren voor de gezondheid en omwille van de noodzakelijkheid van deze gegevens om de studie te kunnen realiseren. De donor zal in de verzamelde informatie niet bij naam genoemd worden. Dat wil zeggen dat in het kader van de studie de directe identificatiegegevens, zoals naam en volledige geboortedatum, niet worden bekendgemaakt. De identiteit van de donor wordt vervangen door een identificatiecode. Die identificatiecode wordt door onze organisatie zorgvuldig bewaard. Alle personen die tijdens de studie de gegevens inkijken, zijn gebonden door het beroepsgeheim of de vertrouwelijkheidsverplichting. De identiteit blijft ook vertrouwelijk als de resultaten gepubliceerd worden.
Donoren hebben verschillende rechten met betrekking tot hun persoonsgegevens. De belangrijkste zijn het recht op informatie, het recht van inzage, het recht op verbetering (rectificatie) en het recht op wissing.
Onder de geldende wetgeving zijn bepaalde rechten (zoals het recht op inzage of recht op wissing) echter niet of slechts onder voorwaarden van toepassing wanneer de persoonsgegevens worden verwerkt voor het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek (met inbegrip van deze studie). Een onbeperkte uitoefening van die rechten dreigt de realisatie van de wetenschappelijke onderzoeksdoeleinden immers ernstig te bemoeilijken of zelfs onmogelijk te maken en zou bijgevolg in het nadeel van het algemeen belang werken. Zo zou door uitoefening van een recht op wissing de integriteit en de geldigheid van het onderzoek bijvoorbeeld ernstig bemoeilijkt worden.
Indien er vragen zouden zijn over de verwerking van uw persoonsgegevens kan je als donor de Data Protection Officer van Rode Kruis-Vlaanderen contacteren per brief (Rode Kruis-Vlaanderen, t.a.v. DPO, Motstraat 40, 2800 Mechelen), per e-mail (DPO@rodekruis.be) of via telefoon 01544 33 86. Donoren kunnen voor vragen ook altijd terecht bij de https://www.gegevensbeschermingsautoriteit.be/contact.
Krijg ik als donor info over mijn testresultaten?
De individuele testresultaten zullen niet worden meegedeeld. De testresultaten zijn niet betekenisvol voor de individuele gezondheidstoestand van de donor, omdat er een tijdsinterval is van enkele weken tussen donatie en de beschikbaarheid van het resultaat en omdat het nog onduidelijk is of antistoffen aantonen dat je beschermd bent tegen de infectie.
De algemene bevindingen van deze studie kan je terugvinden op de website van Sciensano.