Internationale Rode Kruisfederatie reageert op fraude bij ebolamissies
De Internationale Rode Kruisfederatie (IFRC) is verbolgen over de bewijzen van fraude tijdens ebolamissies van het internationale Rode Kruis (niet van Rode Kruis-Vlaanderen) in Guinea en Sierra Leone in de periode 2014-2016.
Het IFRC hanteert een zero tolerance voor fraude en is vastbesloten volledige verantwoordelijkheid op te nemen en transparantie te bieden aan partners en gemeenschappen waarmee het samenwerkt. De fraude mag op geen enkele manier afbreuk doen aan de immense moed en toewijding van duizenden vrijwilligers en medewerkers die er tijdens de ebolacrisis alles aan deden om zoveel mogelijk levens te redden en families te ondersteunen.
Rode Kruisvrijwilligers speelden een belangrijke rol in het beëindigen van de ebola-uitbraak in West-Afrika. Teams van vrijwilligers behandelden duizenden mensen en begroeven dodelijke slachtoffers waardoor zeker 10.500 extra doden vermeden werden.
De ebolamissies in West-Afrika waren één van de meest complexe in de recente geschiedenis van de humanitaire hulpverlening. Het IFRC en andere hulporganisaties kwamen vliegensvlug in actie door vrijwilligers en medewerkers ter plekke te sturen en significante voorraden van medische en operationele voorraden aan te schaffen.
Sinds de uitbraak van ebola in West-Afrika moeten humanitaire hulporganisaties audit rapporten publiceren over hun operaties en dit na waarschuwingen dat een toename aan fondsen in de regio mogelijk kon zorgen voor fraude en corruptie. Ook het IFRC beantwoordde aan deze vraag. Het onderzoek legde volgende zaken bloot:
- Een geheime samenwerking tussen ex-IFRC-medewerkers en bedienden van een bank in Sierra Leone leidde tot een mogelijk verlies van 2,13 miljoen Zwitserse Frank (CHF).
- Valse facturatie door een douane-expediteur in Guinea leidde tot een mogelijk verlies van 1,17 miljoen Zwitserse Frank (CHF).
Deze gevallen volgen op eerdere onderzoeken in Liberia die bewezen dat bepaalde hulpgoederen te duur aangekocht werden en dat salarissen uitgereikt werden aan onbestaand personeel. Dit leidde tot een vermoedelijk verlies van 2,7 miljoen Zwitserse Frank (CHF). Ondanks het feit dat de fraude slechts een beperkt aantal medewerkers en fondsen betreft (meer dan 100 miljoen Zwitserse Frank werd wel correct besteed), zijn het praktijken die absoluut niet door de beugel kunnen.
Het IFRC is vastbesloten om alle betrokken medewerkers ter verantwoording te roepen en al het achtergehouden geld terug te eisen. In Sierra Leone en Liberia werkt het IFRC hiervoor samen met de Anti-Corruption Commission zodat het de betrokken personen kan vervolgen.
De fraude kwam aan het licht dankzij een pro-actieve aanpak van het IFRC dat sinds 2014 strengere regels tegen fraude heeft opgesteld. Meer info over deze maatrelen is hier terug te vinden.
Ondanks de moeilijke omstandigheden zal het IFRC niet stoppen om fraude en corruptie binnen ebola-missies een halt toe te roepen én nationale Rode Kruis- en Rode Halvemaanverenigen te steunen in hun complexe humanitaire settings.
Rode Kruis-Vlaanderen betreurt en veroordeelt de grootschalige fraude in de Ebola response-operatie van het Internationale Rode Kruis. De massale influx van financiële middelen op korte tijd in landen waar een stabiele financiële monitoring ontbrak, mag dan wel het kader hebben geschept waarin de fraude mogelijk werd gemaakt, het dient geenszins als een excuus. We juichen dan ook alle stappen toe die het Internationale Rode Kruis onderneemt om deze fraude aan het licht te brengen, alle betrokken partijen aansprakelijk te stellen en de interne anti-fraude procedures te versterken om dit in de toekomst te vermijden. Binnen onze eigen internationale noodhulpoperaties, past Rode Kruis-Vlaanderen ten allen tijde strenge controlemechanismes toe om te vermijden dat fraude onopgemerkt blijft.