Rampenparaatheid: innovatie op verschillende domeinen

200.000 Malawiërs. Zoveel mensen proberen we te beschermen met het Disaster Risk Reduction Project in overstromingsgevoelige regio’s. Dat doen we door hen logistieke en materiële hulp te bieden, maar ook door hen op te leiden om weerbaarder te zijn bij rampen en om veerkrachtiger te zijn na natuurgeweld. Daarvoor zijn we steeds op zoek naar nieuwe technieken en inzichten om onze hulpverlening te verbeteren.

Forecast based Financing en smartphones

Zo testen we bij dit project een vorm van Forecast based Financing – het bieden van financiële steun op basis van voorspellingen. Onze waarschuwingssystemen verzamelen meteorologische en hydrologische gegevens om overstromingen te kunnen voorspellen. Die data combineren we met een overzicht van overstromingsgevoelige gebieden en een kaart van dorpen en gezinnen die gevaar lopen. Daardoor kunnen we heel gericht waarschuwingen uitsturen en de inwoners tijdig evacueren.

Daarnaast blijken smartphones uiterst nuttig voor het in kaart brengen van risicogebieden en potentiële slachtoffers. Zo verloopt het monitoren van de riviermeters via smartphones. Daarop staan Open Data Kits, waarmee elk waarschuwingsteam aan de slag kan. Die verzenden updates naar een website waarover de Project Monitoring Officer waakt, die op zijn beurt snelle boodschappen over het waterpeil van de rivieren doorgeeft aan bestuurlijke instanties en gemeenschappen. Berichtenservices zoals Whatsapp bevorderen de snelheid en het bereik van deze boodschappen. Ten slotte helpen de smartphones ook bij het in kaart brengen van de gezinnen die gevaar lopen bij overstromingen. De Open Data Kit en de Mega V-software (registratiesoftware) helpen om de getroffen gezinnen te lokaliseren, waardoor de logistieke planning van de hulpverlening een pak sneller kan gaan.

Missing Maps Project

Voor de aanvang van dit project werden verschillende gebieden in kaart gebracht via satellietbeelden. Missing Maps, een humanitair project van onder andere het Britse en Amerikaanse Rode Kruis en Artsen Zonder Grenzen, bood ons toegang tot deze beelden. De website is gebaseerd op crowdsourcing: lokale vrijwilligers identificeren gebouwen, belangrijke plaatsen en landschapselementen (zoals rivieren, bergen en meren) en voeren dit in het systeem in. Hiervoor worden Mapathons georganiseerd: evenementen om met een groot aantal deelnemers op korte tijd zo veel mogelijk gegevens te verzamelen. Voor sommige gebieden en dorpen was het de allereerste keer dat ze ergens op een kaart werden aangeduid! De gedetailleerde kaarten worden toegevoegd aan Open Street Map, waar humanitaire organisaties ze kunnen raadplegen om hun hulpverlening efficiënter te laten verlopen.

Ook deze instrumenten zijn op hun beurt het resultaat van een innovatief project van de Rode Kruisbeweging. Ze kaderen immers in een ruimer programma: de Vulnerability & Capacity Assesment (VCA), een tool om meer inzicht te krijgen in de noden van lokale gemeenschappen. Die inzichten focussen op twee activiteiten: inzicht krijgen in de aanwezige huishoudens en het in kaart brengen van de gebieden. Voor beide activiteiten is een Portable Open Street Map Server (POSM) nodig. Deze server maakte het mogelijk om toegang te krijgen tot de verzamelde data tijdens eerder vernoemde Mapathons, en ze indien nodig te wijzigen.

Zowel leden uit de doelgemeenschappen als vertegenwoordigers van het lokale Rode Kruis droegen bij aan de informatie-inzameling. In een eerste fase werden de noden van de huishoudens, de potentiële risico’s die hen bedreigen en hun vermogen om mogelijke problemen te kunnen behandelen tot in detail beschreven. Later volgde ook de locatie van belangrijke infrastructuren: evacuatiecentra, energie- en watervoorziening en gezondheidsklinieken. In een derde fase werden zelfs de bouwmaterialen van de huizen opgelijst – net zoals de toestand en kwaliteit ervan.  Al deze kennis en informatie zorgen ervoor dat interventies zo efficiënt en effectief mogelijk kunnen verlopen. Daarom is het ook belangrijk dat we onze technieken en informatiewinning blijven verbeteren – voor de veiligheid van de mensen nu en in de toekomst.