Verbeteren van de bescherming in gewapende conflicten door nationale wetgeving en beleid

Van 30 november tot en met 2 december vindt in Genève de vierde universele bijeenkomst plaats van de nationale comités voor internationaal humanitair recht (IHR) en organen met een gelijkaardig mandaat. Meer dan 240 personen nemen deel aan deze bijeenkomst.

Belgische Interministeriële Commissie voor Humanitair Recht

België richtte op 20 februari 1987 een Interdepartementale Commissie voor Humanitair Recht op, mede onder impuls van het Belgische Rode Kruis. Deze commissie werd later herdoopt tot Interministeriële Commissie voor Humanitair Recht (ICHR). 

De commissie is belast met:

• het vaststellen en bestuderen van nationale uitvoeringsmaatregelen van het internationaal humanitair recht,
• het formuleren van voorstellen voor de overheden die bevoegd zijn om deze uitvoeringsmaatregelen te nemen,
• en het opvolgen en coördineren van de genomen uitvoeringsmaatregelen.

In 1994 werd het mandaat van deze ICHR uitgebreid waardoor de Commissie erkend is als vast adviesorgaan van de federale regering op het vlak van de toepassing en de ontwikkeling van het internationaal humanitair recht.

De ICHR wordt ook erkend als nationaal adviescomité zoals bedoeld in Resolutie II van het Verdrag van s’ Gravenhage van 1954 inzake de bescherming van culturele goederen in geval van een gewapend conflict.

Samenstelling en werking

De ICHR staat onder voogdij van de Minister van Buitenlandse Zaken, die de voorzitter van de commissie aanwijst op voordracht van de Minister van Justitie. Ook andere departementen zoals Binnenlandse Zaken, Landsverdediging, Volksgezondheid en Ontwikkelingssamenwerking zijn vertegenwoordigd in de ICHR. Verder telt de Commissie vertegenwoordigers van de Gemeenschappen en Gewesten, alsook vertegenwoordigers van het Belgische Rode Kruis. Experts kunnen de ICHR bijstaan in haar werkzaamheden.

De commissie heeft verschillende werkgroepen opgericht:

• Werkgroep Verspreiding
• Werkgroep Cultuurgoederen
• Werkgroep nationaal inlichtingenbureau
• Werkgroep wetgeving
• Werkgroep Internationale Conferentie
• Werkgroep Communicatie

Het Belgische Rode Kruis verzorgt het voorzitterschap van de werkgroepen Verspreiding en Internationale Conferentie.

De Commissie kan dossiers behandelen op verzoek van de regering of op eigen initiatief.

Universele bijeenkomst nationale comités

De bijeenkomst voor nationale IHR comités wordt georganiseerd door het Internationale Rode Kruiscomité, met steun van het Zwitsers federaal Departement voor Buitenlandse Zaken en met ondersteuning door het Zwitserse Interdepartementale Comité voor internationaal humanitair recht en het Zwitserse Rode Kruis.

Het overkoepelende thema van deze bijeenkomst is het verbeteren van de bescherming in gewapende conflicten door nationale wetgeving en beleid. De discussies zullen focussen op de rol van nationale comités binnen de domeinen van cultureel erfgoed, de bescherming van medische personeel, materiaal en faciliteiten (zie eerdere berichten rond ‘Health Care in Danger’) en de bescherming van intern ontheemden en migranten tijdens gewapende conflicten.

Het doel van deze bijeenkomst is het identificeren van good practices, om de nationale comités handvaten te geven waarmee zij effectiever kunnen optreden en zo betere bescherming voor het IHR kunnen realiseren door middel van nationale wetgeving en beleid. Deze bijeenkomst is ook een platform voor peer-to-peer uitwisselingen over de activiteiten en ervaringen. Een van de onderwerpen op de agenda is bovendien de rol van de nationale comités in de opvolging van de nationale implementatie van de pledges en resoluties aangegaan tijdens de 32ste Internationale Conferentie van het Rode Kruis en Rode Halve Maan in 2015.