Nucleair Verbodsverdrag treedt binnenkort in werking

3 jaar nadat 122 lidstaten van de Verenigde Naties instemden met het Nucleair Verbodsverdrag, zijn er 50 landen die het verdrag hebben geratificeerd. Hiermee treedt het verdrag in werking als een nieuw juridisch en bindend instrument en dit vanaf 22 januari 2021.

Een wereld zonder kernwapens is een betere wereld

Samen met de hele Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging verwelkomen we deze nieuwe historische stap naar de eliminatie van nucleaire wapens. Als Beweging roepen wij staten al lang op om te streven naar een wereld zonder nucleaire wapens, wegens de catastrofale humanitaire gevolgen bij gebruik, de onverenigbaarheid met internationaal humanitair recht en de ontoereikende hulpcapaciteit om bijstand te bieden aan de slachtoffers van een nucleaire aanval.

Het Nucleair Verbodsverdrag is het eerste multilateraal akkoord dat kernwapens volledig verbiedt. Het verbiedt hun gebruik, dreiging van gebruik, ontwikkeling, productie, testen en opslag. Het verplicht staten ook om verontreinigde gebieden op te ruimen en slachtoffers te helpen. Door een weg te bieden voor de volledige eliminatie van kernwapens, is dit verdrag een onmisbare bouwsteen voor een wereld zonder kernwapens.

Kernwapenarsenaal telt 13.400 kernkoppen

De realiteit is dat het risico op een nucleaire ontploffing – zij het opzettelijk of per ongeluk – de laatste jaren zeer hoog is en toeneemt. Wereldwijd staat de teller van het kernwapenarsenaal op 13.400 kernkoppen, waarvan er 1.800 in hoge staat van paraatheid gehouden worden en dus binnen enkele minuten gelanceerd kunnen worden. Deze moderne kernwapens zijn bovendien veel krachtiger dan die werden gebruikt op Hiroshima en Nagasaki in 1945. 

Op basis van de ervaring in 1945 en expertise van de Internationale Rode Kruis – en Rode Halve Maanbeweging blijkt dat – mocht er vandaag een nucleaire confrontatie plaatsvinden – het onmogelijk zou zijn om toereikende hulp te bieden aan slachtoffers ervan. Er bestaat namelijk geen toereikende en aangepaste hulpcapaciteit om adequate hulp te bieden in het geval van een dergelijke ramp. Het is dus een humanitaire noodzaak dat nucleaire wapens nooit meer gebruikt worden. 

De volgende 50 landen hebben het verdrag geratificeerd: Antigua en Barbuda, Bangladesh, Belize, Bolivia, Botswana, Cook eilanden, Costa Rica, Cuba, Dominica, Ecuador, El Salvador, Fiji, Gambia, Guyana, Heilige Stoel, Honduras, Ierland, Jamaica, Kazachstan, Kiribati, Laos, Lesotho, Maleisië, Maldiven, Malta, Mexico, Namibië, Nauru, Nieuw-Zeeland, Nicaragua, Nigeria, Niue, Oostenrijk, Palau, Palestina, Panama, Paraguay, Saint Kitts en Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Samoa, San Marino, Thailand, Trinidad en Tobago, Tuvalu, Uruguay, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, Zuid-Afrika.

Hoewel België het Nucleair Verbodsverdrag niet heeft geratificeerd, is het bemoedigend dat in het federaal regeerakkoord van 1 oktober 2020 een paragraaf werd opgenomen waarbij de overheid bevestigde dat het samen met Europese NAVO bondgenoten wil nagaan “hoe het VN Verdrag op het Verbod op Nucleaire Wapens een nieuwe impuls kan geven aan multilaterale nucleaire ontwapening.”