Vlaamse giften blijven gespaard van ebolafraude
Afgelopen vrijdag werden we op de hoogte gebracht van het feit dat er in de periode 2014 – 2016 grootschalige fraude werd gepleegd tijdens ebola-operaties van het Internationale Rode Kruis in West-Afrika. De fraude kwam aan het licht dankzij een pro-actief onderzoek van de Internationale Federatie van het Rode Kruis- en Rode Halvemaanverenigingen (IFRC). Net zoals de IFRC veroordeelden en betreurden we dit nieuws. We lieten echter meteen uitzoeken of er ook Vlaamse giften verdwenen door deze wanpraktijken.
“Het is onwezenlijk om dit nieuws te vernemen. In een periode waarin tienduizenden mensen dringend nood hadden aan levensnoodzakelijke hulp, waren er toch medewerkers die hun eigenbelang voorop stelden. Dat is werkelijk ongehoord en strookt niet met onze Rode Kruiswaarden en – normen.”
Vlaams geld
Via giften van het publiek en de steun van de provincie Antwerpen kon Rode Kruis-Vlaanderen destijds 57.000 euro inzamelen voor deze crisis. Dit geld werd niet ingezet via IFRC, maar werd onder andere gebruikt om twee Vlaamse verpleegkundigen uit te sturen naar het ebolaverzorgingscentrum van het Rode Kruis in Sierra Leone. Deze giften werden met andere woorden integraal en correct ingezet tijdens de ebolacrisis.
Fraude streng controleren
De plotse instroom van financiële middelen in landen waar stabiele financiële monitoring ontbreekt, schept vaak een kader waarin fraude mogelijk wordt gemaakt. Net daarom hanteert de IFRC sinds 2014 strengere regels tegen misbruik. Zo worden er onder andere bestedingslimieten ingesteld in fraudegevoelige regio’s, worden gerenommeerde consultancy buro’s ingezet bij noodhulpoperaties en volgt het personeel dat ingezet wordt tijdens de missies verplicht een fraudepreventie-opleiding. Deze pro-actieve aanpak zorgde ervoor dat de fraude alsnog aan het licht kwam.
Ook Rode Kruis-Vlaanderen past binnen haar eigen internationale noodhulpoperaties strenge controlemechanismes toe om te vermijden dat fraude onopgemerkt blijft.
Voorkomen in de toekomst
Het feit dat de interne controle van de Internationale Federatie van het Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen de fraude aan het licht bracht, betekent dat de strengere aanpak werkt en bewijst dat alles in het werk gezet wordt om dit in de toekomst te vermijden.
De federatie is vastbesloten om alle betrokken medewerkers ter verantwoording te roepen en al het achtergehouden geld terug te eisen. In Sierra Leone en Liberia werkt de IFRC hiervoor samen met de Anti-Corruption Commission zodat de betrokken personen vervolgd kunnen worden.