Medisch personeel

Onder het internationaal humanitair recht worden personen die niet of niet meer deelnemen aan de vijandelijkheden beschermd. De Verdragen van Genève van 1949 en de Aanvullende protocollen van 1977 vermelden bepaalde categorieën van personen in het bijzonder, waaronder medisch personeel.

Medisch personeel en materiaal, zoals ziekenhuizen, ambulances en ander medisch materiaal moeten te allen tijde beschermd worden. Het rode kruis, de rode halve maan en het rode kristal op een witte achtergrond is het onderscheidende embleem dat hun bescherming zichtbaar aantoont.

Volgens het eerste Aanvullende Protocol wordt onder medisch personeel verstaan:

• medisch personeel van een partij bij het conflict, hetzij militair of burger;
• medisch personeel van de Rode Kruis en Rode Halve Maanbeweging en andere vrijwillige hulpverlening die door een partij bij het conflict is erkend en toegelaten;
• medisch personeel van geneeskundige formaties of geneeskundige transportmiddelen, die voor humanitaire doeleinder ter beschikking van een partij bij het conflict worden gesteld door:
  • een neutrale staat of een andere staat die geen partij is bij het conflict;
  • door een erkende en toegelaten vereniging tot hulpverlening van een dergelijke staat;
  • door een onpartijdige internationale hulporganisatie.

‘Health care in danger’

Geweld tegen patiënten en hulpverleners is een actuele en grote humanitaire uitdaging. In 2011 lanceerde het Internationale Rode Kruiscomité het “Health care in danger” project dat loopt tot 2015. Door middel van dit project wil men het respect voor medisch personeel en faciliteiten vergroten en de levering van effectieve en neutrale hulpverlening garanderen tijdens een gewapend conflict of andere noodtoestanden. 

Welke activiteiten vinden plaats in het kader van het ‘Health care in danger’ project?

Het “Health care in danger” project stelt een actieplan voorop met 3 grote pijlers. Ten eerste wil men een betere implementatie van de regels van het internationaal humanitair recht op nationaal niveau bekomen. Deze normen komen immers tegemoet aan de problemen waarmee de medische hulpverlening vandaag geconfronteerd wordt, maar ze moeten wel door alle partijen bij het conflict nageleefd worden. De staten moeten er dus voor zorgen dat schendingen van deze internationale verplichtingen voorkomen worden en de daders bestraft. Daarnaast wil men betere data verzamelen over dit probleem en het medische personeel trainen en richtlijnen meegeven om de veiligheid voor zichzelf en de patiënt te verhogen.

Ten tweede wil men op diplomatiek vlak de staten, wapendragers en de gezondheidszorggemeenschap mobiliseren om zich in te zetten voor een beter toegang tot de gezondheidszorg. Dit bereikt men door middel van bilaterale en multilaterale overeenkomsten, conferenties en workshops. Zo probeert men ook het bewustzijn rond deze problematiek aan te wakkeren.

Deze twee pijlers worden aangevuld met een globale communicatiecampagne die het brede publiek gevoelig wil maken voor deze problematiek. Een groter bewustzijn zal zowel op operationeel als op diplomatiek vlak verandering in beweging zetten en het respect voor de medische hulpverlening vergroten. Het Rode Kruis en de Rode Halve Maanbeweging hopen zo de veiligheid en de levering van onpartijdige en efficiënte hulpverlening in gewapende conflicten en andere noodsituaties te kunnen garanderen.