MENU

Aanschaf en gebruik AED-toestel

Wettelijke aanbevelingen of plaatsing AED-toestellen

België en Europa hebben aanbevelingen over de plaatsing van publieke AED-toestellen.

De Belgische Cardiologische Liga raadt de plaatsing van AED’s op openbare plaatsen aan en de Belgische overheid erkent het nut. Dankzij een Koninklijk Besluit mag iedereen een AED gebruiken bij de reanimatie.

Wettelijke teksten

Info aankoop AED

Plaats een AED-toestel categorie 1

Ieder AED-toestel in België is conform de Europese richtlijnen. Enkel AED-toestellen categorie 1 mogen door iedereen gebruikt worden. In de wetgeving is er sprake van AED’s van categorie 1 en 2.

Categorie 1

  • Mag door iedereen gebruikt worden.
  • Op een publieke plaats mogen alleen AED's van categorie 1 worden geplaatst.
  • Bevat geen scherm om het hartritme te volgen.
  • Kan niet naar manuele modus omgeschakeld worden om zelf een schok te geven. 

Categorie 2

  • Enkel gebruikt door medisch personeel.
  • Wordt gebruikt in ziekenhuizen en ziekenwagens.
  • Bevat scherm om het hartritme te volgen.
  • Kan omgeschakeld worden naar manuele modus  om zelf een schok te geven. 

Bovendien is er een verschil tussen volautomatische en semiautomatische AED’s:

  • Volautomatisch: het toestel reageert volledig automatisch, u hoeft niet op een knop te drukken om een schok te geven.
  • Semiautomatisch: u moet zelf op een knop drukken om een schok te geven.
    De wetgever spreekt zich niet uit over het al dan niet plaatsen van een semi- of volautomatische AED.   

Kopen of huren?

Een AED toestel kan men zowel huren als kopen. Firma’s of leveranciers van AED-toestellen die huuropties aanbieden voorzien vaak automatisch in het onderhoud en de vervanging van de batterij en elektroden.  Bij firma’s of leveranciers die de AED-toestellen verkopen vraag je best na welke service na verkoop zij leveren en hoe het onderhoud en de vervanging van batterijen en elektroden gebeurt.

Bij de aankoop of huur van een AED-toestel zijn onderstaande aspecten van belang. De volgende aspecten helpen je hierbij op weg.

  • Volautomatisch versus semiautomatisch toestel: bij een volautomatisch toestel verloopt alles automatisch, ook het toedienen van een elektrische schok. Bij een semiautomatisch toestel duw je nog extra op een knop om de elektrische schok toe te dienen. Dit kan een psychologische drempel vormen voor personen die geen eerstehulpopleiding gevolgd hebben.
  • Eentalig versus meertalig toestel: dit hangt van de organisatiecontext. In (werk)omgevingen waar ook andere talen dan het Nederlands gesproken worden, kan een meertalig toestel zijn nut hebben.
  • Stof- en waterbestendigheid: voor omgevingen zoals een zwembad of een productiehal is dit van belang.
  • Binnen- versus buitenkast: hangt een AED-toestel buiten, dan is een buitenkast nodig om het toestel te beschermen tegen weersomstandigheden. Hangt het toestel in een inkomhal of een ander goed bereikbare ruimte, dan is een binnenkast voldoende.
  • Service en onderhoud: dit aspect hangt af van firma tot firma. Vraag na wat de voorwaarden en specificaties zijn van het onderhoudscontract.
  • Pediatrische elektroden (kinderelektroden): gaat het om een school? Krijgt een organisatie, sportclub of gemeente vaak kinderen over de vloer? Dan kunnen pediatrische elektrodes interessant zijn.
  • Administratieve opvolging: zorgt de leverancier voor de verplichte plaatsaanduiding, de registratie bij de overheid, de fiche die je moet voorzien bij het toestel, de eigenaarsvermelding, het logboek van de maandelijkse controles?

Op basis van deze aspecten kan je informatie en offertes opvragen bij de verschillende firma’s en leveranciers, en de toestellen onderling vergelijken. Het is de aanvrager van het project Hartveilig die de offertes moet opvragen bij verschillende leveranciers en die instaat voor de keuze en de aankoop van het toestel. Rode Kruis-Vlaanderen voorziet niet in de aankoop van het toestel en beperkt zich bij de keuze van het toestel tot het geven van bovenstaand neutraal advies.

 

Waar een AED plaatsen?

De American Heart Association beveelt aan om een AED te plaatsen binnen een afstand van 6 minuten. Aangezien er ongeveer een minuut tijd zit tussen het aanbrengen van de AED en de eerste schok, blijven er 5 minuten over om de AED tot bij het slachtoffer te krijgen. In het ideale geval is een AED beschikbaar op een afstand van minder dan 3 minuten.

Vraag aan deskundigen advies over het aantal AED’s dat jouw organisatie nodig heeft en waar ze best geplaatst worden.

Zo is 'Steden en Gemeenten Hartveilig’ een langetermijnproject en is het niet realistisch om het volledige grondgebied hartveilig te maken in één jaar. We raden aan om in fases te werken: installeer eerst AED’s op plaatsen waar het risico op hartstilstanden het grootste is. Het project ‘Steden en Gemeenten Hartveilig’ baseert zich op de aanbevelingen van de Europese Reanimatieraad (ERC) om AED’s te plaatsen op openbare plaatsen waar een verhoogd risico is op hartstilstanden.

Procedure AED-gebruik

  • Werk een beleid en procedures uit voor het gebruik van de AED’s en de aanpak van noodsituaties. Als jouw organisatie of gemeente  een responsplan voor noodsituaties heeft, integreer het AED-programma daarin.
  • Hou beleid en procedures up-to-date als de medische praktijken veranderen.   
  • Stel een tijdschema op voor controle en onderhoud van de uitrusting: een maandelijkse controle is wettelijk verplicht.
  • Leg vast welke gegevens moeten bijgehouden worden wanneer een AED gebruikt wordt. Bepaal ook hoe de gegevens die de AED heeft opgeslagen, moeten worden verwerkt: het hartritme van het slachtoffer, de analyse door de AED en een eventueel toegediende shock.

Procedure na gebruik AED

Is een AED-toestel gebruikt moeten worden tijdens een interventie, dan moet je daarna nog het volgende nog doen:

  • downloaden en doorzenden van AED-gegevens 
  • melding aan de superviserende arts
  • melding aan overheid
  • aanvullen van benodigdheden en weer gebruiksklaar maken van de AED
  • analyseer het incident en bepaal hoe de procedures verbeterd kunnen worden
  • denk ook aan je degene die het AED-toestel hebben moeten gebruiken:
    • stressdebriefing
    • Indien nodig kan je beroep doen op nazorg door Rode Kruis-Vlaanderen.

Leg ook vast wie gewaarschuwd moet worden bij schade of opmerkingen over de AED of de kast.

Bewaar al deze informatie samen en vul ze eventueel aan met:

  • gebruiksinstructies AED
  • contactinformatie Rode Kruis-Vlaanderen
  • opleidingsschema
  • relevante wetgeving