Eerste hulp bij allergische reacties

Een allergie is een uitgesproken reactie van het immuunsysteem op allergenen. Dat zijn (meestal) onschadelijke stoffen uit de omgeving die op of in het lichaam terechtkomen via de ademhalingswegen, het spijsverteringsstelsel, de huid of via de ogen.

Sommige mensen reageren niet op allergenen, terwijl bij iemand met een allergie wel een reactie optreedt. Die reactie kan variëren van een onaangenaam gevoel tot een levensbedreigende situatie. In ernstige gevallen kan zelfs een zeer kleine hoeveelheid allergenen een levensbedreigende reactie veroorzaken.

Wat stel je vast?

Allergische reactie van de huid (netelroos of exzeem)

Het slachtoffer heeft plaatselijk een rode, gezwollen huid. Soms is de huiduitslag meer verspreid over het lichaam.

Op de huid zijn kleine of grotere bultjes te zien.
Het slachtoffer heeft last van zeer ernstige jeuk en een prikkelend of brandend gevoel.
De huid kan droog en schilferig zijn.
Soms is de huid vochtig.

Allergische reactie van het ademhalingsstelsel (hooikoorts of allergie voor huisstofmijt)

Het slachtoffer heeft frequente en hevige niesbuien.
Hij kan hoesten of heeft een piepende ademhaling; sommige slachtoffers hebben een benauwd gevoel of zijn kortademig.
Zijn keel is geïrriteerd, met jeuk of een zekere druk ter hoogte van de keel tot gevolg.
Het slachtoffer heeft een jeukende en/of verstopte neus of een waterige neusloop.
Hij kan rode, gezwollen ogen hebben, die jeuken en tranen.
Het slachtoffer heeft hoofdpijn, is vermoeid en lusteloos.
Andere allergische reacties kunnen optreden, zoals astma, opzwelling van de keel of eczeem.

Dit doe je!

1

STAP 1: Zorg voor veiligheid

Raak de huidirritatie niet aan.
Als je de huid toch zou aanraken, was of ontsmet dan je handen en trek wegwerphandschoenen aan.

2

STAP 2: Beoordeel de toestand van het slachtoffer

Ga na wat er mis is

3

STAP 3: Raadpleeg gespecialiseerde hulp

Raadpleeg gespecialiseerde hulp als:

- de reactie erg hinderlijk is (bijvoorbeeld bij het slapen ’s nachts);

- een milde huiduitslag na enkele dagen nog niet vermindert;

- de huidletsels gepaard gaan met symptomen die kunnen wijzen op een algemene infectie, bijvoorbeeld koorts of een onwel gevoel;

- er tekenen van geïnfecteerde huidletsels zijn;

- het om de eerste allergische reactie gaat.

Alarmeer de Noodcentrale 112 als de allergie gepaard gaat met heesheid, ernstige ademhalingsmoeilijkheden of tekenen van een anafylactische shock.

4

STAP 4: Verleen verdere eerste hulp

Een allergische reactie van de huid:

- Raad het slachtoffer af om aan de huidletsels te krabben.

- Breng een vochtinbrengende crème aan op basis van glycerine, panthenol en/of aloë vera (bijvoorbeeld hydrogel, aftersun …).

- Bij hevige jeuk kan je een jeukwerende zalf gebruiken. Vraag raad aan je arts of apotheker.

Een allergische reactie van het ademhalingsstelsel:

- Hooikoorts: Adviseer het slachtoffer om binnen te blijven. Sluit ramen en deuren om contact met stuifmeel te vermijden.

Als het slachtoffer toch naar buiten moet, kan een (zonne)bril enigszins helpen om te verhinderen dat het stuifmeel in contact komt met de ogen.

- Huisstofmijt: Adviseer het slachtoffer om naar buiten te gaan om contact met huisstofmijt te vermijden.

- De ogen spoelen met een oogspoelmiddel kan verlichting brengen, alsook de neus spoelen met een zoutoplossing.

- Bij zwelling van de oogleden kan je de huid rond de ogen koelen met ijsblokjes in een zakje water of een koelzakje.

Verhinder het slachtoffer niet om medicatie in te nemen die door zijn arts werd voorgeschreven.
Trek je wegwerphandschoenen uit en was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt.