Eerste hulp bij amputatie

Bij een ongeval kan het gebeuren dat een (deel van een) ledemaat wordt afgerukt of afgesneden. We noemen dat een amputatie. Een amputatie kan volledig, maar ook gedeeltelijk zijn. Bij een gedeeltelijke amputatie zit het ledemaat nog deels vast aan de rest van het lichaam.

Wat stel je vast?

Een gedeeltelijke amputatie	Een volledige amputatie
Een (deel van een) ledemaat is gedeeltelijk afgerukt of afgesneden. Het is nog verbonden met de rest van het lichaam. Er is onmiddellijk na het ongeval niet altijd een hevige bloeding. Later kan het wel erger bloeden.	Een (deel van een) ledemaat is volledig afgerukt of afgesneden. Mogelijk zie je het lichaamsdeel liggen. Er is onmiddellijk na het ongeval niet altijd een hevige bloeding. Later kan het wel erger bloeden.

Dit doe je!

1

STAP 1: Zorg voor veiligheid

Vraag het slachtoffer om rond en zo mogelijk op de wonde te drukken.
Trek wegwerphandschoenen aan.
Help het slachtoffer om op de grond te gaan liggen terwijl hij het ledemaat zo onbeweeglijk mogelijk probeert te houden.
Vraag hem om, indien mogelijk, het gedeeltelijk geamputeerde ledemaat in een normale stand te houden.

Vraag het slachtoffer om op de wonde te drukken.
Trek wegwerphandschoenen aan.
Help het slachtoffer om op de grond te gaan liggen.

2

STAP 2: Beoordeel de toestand van het slachtoffer

Ga na wat er mis is.
Controleer het bewustzijn. Open de luchtweg en controleer de ademhaling indien nodig.

3

STAP 3: Raadpleeg gespecialiseerde hulp

Alarmeer de Noodcentrale 112.

4

STAP 4: Verleen verdere eerste hulp

Druk met je handen rond en op de wonde gedurende 10 minuten. Na 10 minuten breng je een drukverband aan als dat mogelijk is, gebruik je andere zwachtels, of leg je een propere doek (bijvoorbeeld een handdoek) rond en op de wonde. Druk daarna op het aangebrachte verband.
Gebruik verbandmateriaal om het ledemaat op zijn plaats te houden.
Trek je wegwerphandschoenen uit en was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt.

Druk met je handen op de wonde gedurende 10 minuten. Na 10 minuten breng je een drukverband aan als dat mogelijk is, gebruik je andere zwachtels, of leg je een propere doek (bijvoorbeeld een handdoek) rond en op de wonde. Druk daarna op het aangebrachte verband.
Bewaar het geamputeerde lichaamsdeel droog en koel.
Zorg ervoor dat het afgerukte lichaamsdeel met het slachtoffer meegaat naar het ziekenhuis.
Trek je wegwerphandschoenen uit en was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt

5

Een geamputeerd lichaamsdeel inpakken

Wikkel het lichaamsdeel in een steriel kompres.
Stop het ingepakte lichaamsdeel in een zuivere plastic zak en sluit die goed af.
Vul een tweede plastic zak met ijsblokjes en water (in een verhouding van één deel ijsblokjes en twee delen water).
Dompel de eerste zak in het ijswater. Sluit de zak af.