Eerste hulp bij kortademigheid

Kortademigheid is een situatie waarbij een slachtoffer het gevoel heeft niet meer goed te kunnen in- of uitademen. Dat kan het gevolg zijn van:

  • chronische aandoeningen zoals astma of COPD;
  • een hartaandoening;
  • verslikking;
  • een longembolie;
  • een hevige allergische reactie;
  • zware fysieke inspanning;
  • een infectieziekte of longontsteking;
  • een klaplong of letsels aan de borstkas.

Wat stel je vast bij kortademigheid?

  • Het slachtoffer heeft moeite met ademen. Hij heeft het gevoel onvoldoende lucht te krijgen en snakt naar adem.
  • Mogelijk kan hij geen zinnen meer uitspreken in één ademteug.
  • Het slachtoffer ademt soms te snel.
  • Hij kan hoesten, waarbij hij al dan niet slijmen ophoest.
  • De ademhaling van het slachtoffer kan een piepend of reutelend geluid maken.
  • De neusvleugels van het slachtoffer bewegen opvallend bij de ademhaling. Ook de hals- en schouderspieren kunnen samentrekken en er kan een intrekking zichtbaar zijn tussen of onder de ribben.
  • Het slachtoffer voelt zich angstig of onrustig.
  • Hij heeft een versnelde hartslag of hartkloppingen.
  • Soms kunnen de lippen, de neus, de vinger- of teennagels blauw verkleuren.
  • Mogelijk vertelt iemand dat het slachtoffer aan een chronische longziekte of astma lijdt.

Dit doe je!

1

STAP 1: Zorg voor veiligheid

  • Laat het slachtoffer steeds zijn neus en mond te bedekken als hij hoest.
2

STAP 2: Beoordeel de toestand van het slachtoffer

  • Ga na wat er mis is.
  • Controleer het bewustzijn. Open de luchtweg en controleer de ademhaling indien nodig.
3

STAP 3: Raadpleeg gespecialiseerde hulp

  • Raadpleeg gespecialiseerde hulp als:
    • het de eerste keer is dat het slachtoffer een aanval van kortademigheid krijgt;
    • het slachtoffer zijn hulpademhalingsspieren gebruikt (opgetrokken schouders, aangespannen nekspieren en intrekking tussen de ribben);
    • het slachtoffer geen volledige zin kan uitspreken in één ademteug.
  • Alarmeer de Noodcentrale 112 als:
    • de aanval meerdere minuten duurt;
    • het slachtoffer het bewustzijn verliest;
    • de lippen, vingernagels of neus van het slachtoffer blauw verkleuren;
    • medicatie (puffer) na 5 minuten nog steeds geen effect heeft en de situatie ernstig blijft.
4

STAP 4: Verleen verdere eerste hulp

  • Stel het slachtoffer gerust. Vermijd dat hij in paniek raakt.
  • Vraag hem zo rustig mogelijk te ademen.
  • Zorg dat het slachtoffer zo rustig mogelijk blijft en laat hem geen inspanningen meer verrichten.
  • Laat het slachtoffer een comfortabele houding aannemen. Een liggende houding is zeker niet comfortabel.
  • Zorg ervoor dat het slachtoffer vrij kan ademen. Maak knellende kleding losser.
  • Vraag of het slachtoffer al eerder dergelijke aanvallen heeft gehad en of hij er medicatie voor neemt.
    • Geef geen medicatie, maar laat het slachtoffer zijn medicatie innemen als hij dat wil (bijvoorbeeld een puffer). Vraag om de voorgeschreven dosis te respecteren en de techniek om de medicatie in te nemen correct toe te passen.
  • Blijf bij het slachtoffer tot de aanval voorbij is en hij weer normaal ademt.