Eerste hulp bij uitdroging

Ons lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Het lichaam heeft vocht nodig om goed te kunnen functioneren. Dagelijks heeft het lichaam van een gezonde volwassene ongeveer 3 liter vocht nodig in totaal. Als je onvoldoende vocht inneemt en/of overmatig veel vocht verliest, kan het lichaam uitdrogen. We spreken over uitdroging (dehydratatie) als een slachtoffer meer vocht verliest dan hij inneemt. Hij verliest dan niet alleen vocht, maar ook zouten en andere voedingsstoffen.

Wat stel je vast?

Onderstaande symptomen kunnen erop wijzen dat iemand lijdt aan uitdroging. Soms vertoont het slachtoffer slechts enkele van deze symptomen. Hoe meer symptomen, hoe groter de kans dat het slachtoffer uitgedroogd is.
- Het slachtoffer voelt zich zwak, ziek en/of vermoeid.
- Hij kan hoofdpijn hebben, zich duizelig en/of misselijk voelen.
- Hij kan zich rusteloos, prikkelbaar en/of slaperig voelen.
- Zijn bewustzijn kan verminderd zijn [link: Bewusteloosheid].
Hij heeft vaak dorst en heeft mogelijk een droge mond en slijmvliezen (binnenkant van de mond, tong, binnenkant van het ooglid).
Hij urineert weinig. De urine is sterk geconcentreerd; ze ruikt sterk en is donker van kleur. Een baby kan gedurende langere tijd droge luiers hebben.
Het slachtoffer kan ingevallen ogen hebben.
Het slachtoffer zweet minder of soms helemaal niet.
De huid verliest zijn soepelheid.
Het slachtoffer heeft een snelle, diepe ademhaling en een vertraagde polsslag.
Een baby kan huilen zonder tranen of je kan een ingezonken fontanel opmerken.

Dit doe je bij uitdroging

1

STAP 1: Zorg voor veiligheid

Was of ontsmet je handen en trek wegwerphandschoenen aan.

2

STAP 2: Beoordeel de toestand van het slachtoffer

Ga na wat er mis is.

3

STAP 3: Raadpleeg gespecialiseerde hulp

Raadpleeg gespecialiseerde hulp als:
- het slachtoffer een baby, een jong kind, een oudere of een zieke persoon is;
- hij geen vocht kan inhouden (bijvoorbeeld door hevig braken);
- hij weinig of niet plast en/of de urine donker van kleur is;
- hij koorts heeft;
- je twijfelt.
Alarmeer de Noodcentrale 112 in geval van een ernstige uitdroging. Dat is bijvoorbeeld het geval als het slachtoffer bewustzijnsstoornissen heeft (vermoeidheid, moeilijk wakker te krijgen, verwardheid).

4

STAP 4: Verleen verdere eerste hulp

Laat het slachtoffer regelmatig kleine hoeveelheden drinken.
- In minder ernstige gevallen is water voldoende. Je kan ook kiezen voor sportdrank, thee of lichte bouillon. Gebruik geen (gebluste) cola of alcohol.
- Bij uitdroging door inspanning kan sportdrank of eventueel magere melk worden gebruikt.
- Bij ernstige gevallen geef je het best een kant-en-klare rehydratatieoplossing, zoals ORS (Oral Rehydratation Solution). Vraag raad aan een apotheker.
- Bij kinderen ouder dan 6 maanden kan je appelsap verdunnen. Het is belangrijk dat ze voldoende vocht binnenkrijgen, laat hen een vloeistof drinken die ze graag hebben. Vermijd cola.
- Een borstgevoede baby moet frequenter worden aangelegd, ook wanneer hij ORS krijgt toegediend.
- Een flesgevoede baby moet de normale hoeveelheid melk krijgen, aangevuld met rehydratatiedrank zoals ORS. Let op: blijf de melk op de normale manier klaarmaken. Gebruik geen ORS om het melkpoeder in op te lossen.
Als het slachtoffer dat wil, mag hij iets eten. Hij mag eten waar hij trek in heeft.
Was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt.