Handhaving van het IHR
Artikel 1, dat identiek is voor alle Verdragen van Genève van 1949, bepaalt dat alle staten deze Verdragen onder alle omstandigheden moeten eerbiedigen en doen eerbiedigen. Deze algemene opdracht wordt op verschillende manieren geconcretiseerd.
Preventieve maatregelen
De preventieve maatregelen gebaseerd op de verplichting van staten om het IHR na te leven, omvatten onder meer:
verspreiding van kennis over het IHR
- opleiding van deskundig personeel om de toepassing van het IHR te bevorderen
- aanstelling van juridische raadgevers bij de strijdkrachten
- aannemen van juridische en statutaire regels om de naleving van het IHR te verzekeren
- vertaling van de Verdragen van Genève.
Maatregelen om toe te zien op de naleving van het IHR tijdens het conflict
Het gaat dan bijvoorbeeld om de volgende maatregelen:
- het optreden van de beschermende mogendheden of hun plaatsvervangers
- het optreden van het ICRC
- de onderzoeksprocedure
- de Internationale Commissie voor Feitenonderzoek
- de geijkte procedures om de toepassing en interpretatie van de rechtsregels na te gaan
- samenwerking met de Verenigde Naties
Repressieve maatregelen
Er zijn ook repressieve maatregelen gebaseerd op de verplichting van de partijen bij het conflict om schendingen te voorkomen en te beëindigen zoals:
- de verplichting van nationale rechtbanken om ernstige schendingen, beschouwd als oorlogsmisdaden, te bestraffen
- de strafrechtelijke en disciplinaire verantwoordelijkheid van gezagdragers en de plicht van militaire bevelhebbers om
- inbreuken te bestraffen en te rapporteren
- de onderlinge bijstand tussen staten op strafrechtelijk gebied
Andere drukkingsmiddelen
Ook diplomatieke inspanningen en de druk van de media en de publieke opinie helpen de toepassing van het IHR te verzekeren.